Serial dokumentalny 'Perejil’, który przywraca do życia kryzys między Hiszpanią a Marokiem o wysepkę
Nowy, trzyczęściowy, oryginalny serial dokumentalny Movistar Plus+, Perejil, wyprodukowany we współpracy z El Terrat (studio Mediapro), rekonstruuje w stylu politycznego thrillera kryzys dyplomatyczny między Hiszpanią a Marokiem po zdobyciu wysepki Perejil 11 lipca 2002 r. Produkcja będzie miała premierę w całości na kanale Movistar Plus+ w czwartek 10 lipca, w przeddzień rocznicy zdobycia skały.
Serial bada dziesięć dni wzmożonego napięcia między dwoma krajami, w tym tajną operację wojskową Hiszpanii i złożone negocjacje dyplomatyczne z udziałem UE, NATO, USA i Francji.
Za pomocą rekonstrukcji filmowych, materiałów archiwalnych i interwencji kluczowych graczy Perejil oferuje wyjątkowe spojrzenie na konflikt, którego geopolityczne reperkusje są nadal żywe.
Serial pod reżyserią Tiana Riby zawiera ponad 40 zeznań, w tym wypowiedzi głównych liderów politycznych Hiszpanii podczas kryzysu w 2002 r.: José Maríi Aznara (premiera), Federica Trillo (ministra obrony), Any Palacio (minister spraw zagranicznych), Jorge Dezcallara (dyrektora Narodowego Centrum Wywiadu CNI), Richarda Armitage’a (podsekretarza stanu USA), a także wysokich rangą dyplomatów Hiszpanii, Francji i Maroka, oraz ekspertów i personelu wojskowego ze wszystkich trzech krajów.
Tian Riba, dyrektor Perejil , skomentował: „Pomysłem stojącym za Perejil było ponowne odwiedzenie wydarzeń, które pamiętamy jako anegdoty, z pewnym stopniem ironii ze względu na wielkość wyspy, masowe rozmieszczenie wojsk i frazę Trillo „o świcie i przy wschodnim wietrze”. Ale za tym wszystkim kryje się ogromna historia geopolityczna. To jest najbliższy stan wojny między Hiszpanią a Marokiem od czasu Zielonego Marszu, co oznaczałoby powołanie się na Artykuł 5 NATO. Francja stanęła po stronie Maroka i uniknęła wspólnego stanowiska Unii Europejskiej. A Stany Zjednoczone, w trakcie wojny z terroryzmem, musiały pośredniczyć między dwoma sojusznikami w tak delikatnej kwestii jak Cieśnina Gibraltarska. To historia, która przenosi nas do współczesności, z dwoma sąsiadami, którzy wciąż mają nierozwiązane spory, takimi jak Ceuta i Melilla czy Sahara, i gdzie pokazuje, jak delikatne są kwestie suwerenności w polityce międzynarodowej”.
Jorge Ortiz de Landázuri, producent wykonawczy Movistar Plus+, dodał: „Są wydarzenia w niedawnej historii Hiszpanii, które natychmiast kojarzymy z obrazem: Fraga wychodząca z wody w Palomares (Palomares. Días de playa y plutonio, 2021), samochód Carrero Blanco po ataku ETA (Matar al presidente. Anatomía de un magnicidio, 2023) lub koza, helikopter i wysepka, które bezpośrednio odnoszą się do konfliktu w Perejil (Perejilt, 2025). Ta ostatnia scena wyraźnie ilustruje, w jaki sposób pozornie drobne wydarzenia mogą odzwierciedlać ukryte napięcia w polityce międzynarodowej. Odcinek w Perejil, daleki od bycia prostym incydentem granicznym, udramatyzował nierozwiązane konflikty dotyczące suwerenności, dziedzictwa kolonialnego i relacji między sąsiadującymi krajami. Pokazał również, w jaki sposób inscenizacja militarna i symboliczna władza są wykorzystywane w ramach współczesnej dyplomacji. Wybór tego przypadku do naszej linii redakcyjnej non-fiction w Movistar Plus+ odpowiada zainteresowaniu podejściem do współczesnej historii jako aktywnej formy zaangażowania w przeszłość. Staramy się nie tylko zachować pamięć, ale także krytycznie ją zbadać i powiązać z wyzwaniami współczesności. Dziś sprawa Perejil nabiera nowego znaczenia w kontekście bieżących debat na temat granic, suwerenności, kolonializmu i równowagi regionalnej. W czasach transformacji krajobrazu geopolitycznego odzyskanie tego epizodu pozwala nam lepiej zrozumieć mechanizmy działające w stosunkach międzynarodowych. Chcemy, aby Perejil. La guerra que no fue była częścią tej serii „migawek historii”, które pomagają interpretować szersze procesy poprzez konkretne wydarzenie. Jest to wciągający i szybki thriller geopolityczny, ale także o wartości analitycznej. Jego siła tkwi zarówno w faktach, jak i w tym, co ujawniają one na temat struktur, które je podtrzymują.”
Streszczenie
11 lipca 2002 r. grupa marokańskich żandarmów wylądowała i podniosła flagę narodową na Perejil, wcześniej nieznanej i niezamieszkanej wysepce, niewiele większej od boiska piłkarskiego, której suwerenność dzieliła Hiszpania i Maroko. Kilka dni później premier Hiszpanii José María Aznar wysłał swoje trzy armie, aby wypędzić żołnierzy okupujących wyspę. W powszechnej wyobraźni kryzys na Perejil pozostał komiczną anegdotą, hiszpańską przesadną reakcją wojskową na okupację niezamieszkanej skały. Ale ta anegdota była w rzeczywistości wierzchołkiem góry lodowej: pod wysepką Perejil leżał poważny kryzys międzynarodowy, w który zaangażowane były Unia Europejska, ONZ, Liga Arabska, Francja, NATO i Stany Zjednoczone
